ذکاوت و هوشمندی کاملا انعطافپذیر است و برای رسیدن به آن میتوان کارهای گوناگونی انجام داد. برای اینکه هوشمندانهتر تفکر کنید؛ ذهن شما به سه چیز نیاز دارد: دائما در حال آموزش دیدن و تعلیم باشد تا تفکرات بهتری داشته باشد؛ اطلاعات زیادی داشته باشد و اینکه بتواند روی یک مشکل یا ایده تمرکز کند. توماس ادیسون به سه دلیل توانست روی لامپ حبابی کار کند: ۱ – برای اینکه بتواند منطقی فکر کند؛ آموزش دیده بود.۲ – در مورد مهندسی برق اطلاعات زیادی داشت. ۳ – روی حل این مشکل تمرکز داشت. حال اگر دوست دارید ذهن خود را طوری پرورش دهید که هوشمندانهتر فکر کنید به نکات زیر عمل کنید:
۱ – از زمانیکه از خواب بلند میشوید تا ۳۰ دقیقه بعد آن؛ دو لیوان آب بنوشید
خواب شب معممولا ۶ تا ۹ ساعت طول میکشد و در این مدت آب کافی به بدن نمیرسد. مصرف دو لیوان بزرگ آب میتواند این کمبود ناشی از خواب را برطرف کند. بر اساس تحقیقاتی که روی کودکان انجام شده مصرف بیشتر آب توانایی آنها را در انجام وظایف ذهنی افزایش میدهد. حتما به این مسئله توجه کنید که روز خود را با کمبود آب شروع نکنید.
۲ – هنگام صبحانه سعی کنید خلاصه کتاب بخوانید
کتاب خواندن همیشه مفید است؛ ولی در هنگام صبحانه بهتر است مطالبی بخوانید که کوتاهتر است. به جای خواندن اخبار که تأثیر بسیار کمی روی زندگی و هوشمندی دارد به دنبال خواندن خلاصه کتابهای پرفروش باشید. برای پیدا کردن خلاصه کتابها میتوانید یا در گوگل نام کتاب را به همراه کلمه Summary جستجو کنید و یا اینکه از سرویسهایی مانند Blinkist یا getAbstract استفاده کنید. اکنون در ایران سایتها و کانالهای تلگرام زیادی وجود دارند که خلاصه کتابهای معروف و مفید را برای شما آماده کردند و فقط کافی است سری به آنها بزنید.
۳ – در مسیر کار خود تا محل کار یا در بازگشت به فایلهای صوتی یا پادکست گوش کنید
اگر حتی ۱۰ دقیقه در روز دوچرخهسواری میکنید بهتر است که روی گوشی خود فایلهای صوتی کپی کنید. از جمله منابع خوبی که برای این کار وجود دارد میتوان از سایت TED و سخنرانیهای آن نام برد. اپ سایت TED به اینصورت عمل میکند که فایلها را از قبل دانلود میکند پس نگران از دست رفتن حجم دیتای خط خود نباشید. از دیگر منابع موجود سایت Blickist است که بعضی از خلاصهها را بهصورت صوتی قرار میدهد؛ همچنین کتابهای صوتی و پادکست نویسندههای محبوب شما از دیگر موارد بسیار خوب در این زمینه است.
۴ – در حین کار چای سبز بنوشید
در حالیکه کافئین باعث ایجاد اضطراب در افراد میشود؛ چای سبز حاوی التیانین است. التیانین یک آمینواسید است که باعث افزایش فرکانسهای آلفا در مغز میشود. در واقع میتوان گفت قهوه باعث بروز اضطراب میشود؛ ولی چای سبز با کیفیت بدون اینکه خوابآور باشد احساس آرامش و آسایش ایجاد میکند. به همین دلیل است که از التیانین بهعنوان یک ماده مکمل در تمدد اعصاب و افزایش سلامت قلب و عروق استفاده میشود.
۵ – حتما خواب نیمروزی داشته باشید
خواب نیمروزی به ذهن شما کمک میکند تا خود را بازیابی کند. ثابت شده کسانی که در حین دوران آموزش خواب نیمروزی دارند سرعت بیشتری در یادگیری دارند. ذهن انسان از ریتمی برخوردار است که تصمیم میگیرد که چه زمانی احساس خوابآلودگی داشته باشد و چه زمانی به خواب.
همانطور که آمار نشان میدهد افراد در زمانهای بین ظهر تا ساعت ۴ بعدازظهر بیش از حد معمول احساس خوابآلودگی دارند. این درست همان زمانی است که بدن به خواب نیمروزی نیاز دارد در نتبیجه برای بقیه روز آگاهتر و خلاقتر میشود.
۶ – در طول روز شکر استفاده نکنید
در واقع اگر بطور کل مصرف شکر را قطع کنید که به سلامت خود کمک کردهاید. اما اگر به هر دلیلی قادر به انجام این کار نیستید؛ حداقل در طول روز و بهخصوص زمانهایی که به تمرکز زیاد نیاز دارید، بههیچ عنوان شکر مصرف نکنید. بالا و پایینرفتن میزان قند خون کمکی به عملکرد هوشمندانه مغز نمیکند و میتواند اثر بدی داشته باشد. برخلاف شکر؛ اسیدهای چرب برای مغز فوقالعاده هستند. سعی کنید به جای استفاده از مواد شیرین در هنگام نهار از موادی مانند ماهی یا تخممرغ استفاده کنید.
۷ – سعی کنید در طول روز کمتر از شبکههای اجتماعی استفاده کنید
یکی از قابلیتهای مغز آن است که خود را با هرگونه اطلاعاتی که به آن بدهید سازگار میکند. اگر با مسائلی غیر از مسائل کاری و سوئیچ کردن مدام اطلاعات مغز را بمباران کنید در اصل آن را منهدم کردهاید. سعی کنید با خوراندن اطلاعات مفیدتر و در رابطه با کار؛ سطح آن را بالا ببرید. اگر احساس میکنید که باید چیزی را به تعویق بیاندازید؛ تایمری برای خود ست کنید و در طوماری از بیفکریها غوطهور نشوید.
۸ – به جای تماشای سریالهای تلویزیونی، بازی کنید
تماشای تلویزیون یک فعالیت غیرپویا است. مغز شما در حال مصرف اطلاعات است؛ اما هیچ پردازشی روی آنها انجام نمیدهد یا اینکه هیچ تعاملی با آن ندارد. سعی کنید یا انجام بازی را جایگزین آن کنید یا اینکه در کنار نگاه کردن به تلویزیون؛ بازی هم انجام دهید. تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۴ انجام شد نشان میدهد که حتی یک بازی ساده نیز به پویایی و انعطافپذیری مغز کمک میکند. مؤسسه فوربس نیز در مطالعاتی که در این زمینه داشت به نتیجه مشابهی دست پیدا کرد. از توقف مغز جلوگیری کنید و کارهایی انجام دهید که مغز را درگیر میکند.
۹ – به جای تماشای تلویزیون؛ کتاب بخوانید
در کنار بازی؛ یکی از فعالیتهای دیگر که موجب میشود مغز از حالت سکون خارج شود خواندن کتاب است. بر خلاف تماشای تلویزیون که موجب میشود مغز بدون پردازش در حال مصرف کردن اطلاعات باشد؛ در زمان خواندن کتاب؛ مغز دائما در حال ساختن تصویر از مطالبی است که میخواند.
۱۰ – کمی برنامهنویسی کنید
برنامهنویسی یکی از بهترین راهها برای منطقی فکر کردن و تفکر بر پایه الگو است. معمولا افراد در یادگیری کدنویسی دچار مشکل بودند و بهراحتی یاد نمیگرفتند ولی با راهاندازی سایتهای رایگانی که به خوبی هم به مخاطبان آموزش میدهند کار هم سادهتر شده و هم لذتبخشتر. میتوان برنامهنویسی را فاز بعدی پازل دانست. یکی دیگر از مزیتهای یادگیری کدنویسی فرصتهای بیشتر شغلی است که در جامعه وجود دارد.
۱۱ – زمان آشپزی ویدیوی سخنرانیهای آموزشی را تماشا کنید
زمانی که در حال درست کردن غذا هستید، یکی از زمانهای مناسب برای آشنا شدن با تازههای فناوری؛ تعلیم و طراحی است. این زمان معمولا بهعنوان زمان مرده یاد میشود ولی میتوان به این ترتیب از آن بهترین استفاده را کرد. درست مانند تماشای اخبار است فقط با این تفاوت که به سخنان کسانی گوش میکنید که در کار خود الهامبخش سایرین هستند. سخنرانیهای TED از این نوع ویدیوهای نیرودهنده هستند. فایلهای ویدیویی و یا صوتی خوبی هم به زبان فارسی یافت میشود. فقط کافی است در حوزه علاقهمندی خود جستوجویی در اینترنت انجام بدهید.
۱۲ – در طول روز حرکات ورزشی ساده انجام دهید
بین بدن و مغز ارتباط بسیار قوی و نزدیکی وجود دارد. تناسب اندام به بهتر کار کردن مغز کمک شایانی میکند. البته لازم نیست برای رسیدن به تناسب اندام هر روز باشگاه بروید. انجام یکسری حرکات کششی و بالارفتن از پله تأثیر بسزایی دارد. سعی کنید هر یک ساعت یا چند ساعت یکبار این کار را انجام دهید؛ حتی اگر در حد بلند شدن از صندلی و کشیدن عضلات برای ۵ تا ۱۰ ثانیه باشد.
۱۳ – اوقات خود را با کسی بگذرانید که از شما باهوشتر باشد
عادتها در جامعه سرایت میکند. مثلا ثابت شده که چاقی از طریق شبکههای اجتماعی گسترش پیدا میکند. عادتها و الگوهای فکری کسانی که با شما معاشرت میکنند روی شما تأثیر میگذارد. سعی کنید با کسانی نشست و برخاست داشته باشید که روی شما تأثیرات مثبت بگذارند
۱۴ – با کسانی که مخالف شما هستند صحبت کنید
با کسانی که روی هرگونه مسئلهای نظر مخالف شما دارند بحثهای دوستانه داشته باشید. بحث کردن با آنها به شما کمک میکند که هم دلیلهای بهتری برای بحث داشته باشید و هم اینکه شما را متقاعد میکند که اشتباه میکنید. در هر دو حالت این شما هستید که برندهاید. در حالت اول با دلایلی که میآورید طرف مقابل را متقاعد میکنید و در حالت دوم منطق غلطی که داشتهاید از بین میرود.
۱۵ – در طبیعت قدم بزنید
قدم زدن در طبیعت چندین فایده دارد مثل استفاده از اکسیژن بیشتر که گیاهان تولید میکنند؛ یا اینکه قدم زدن در بین گیاهان باعث رسیدن به آرامش میشود و نکته دیگر اینکه قدم زدن به چرخش خون کمک میکند. قدم زدن درپارک در زمانیکه مربوط به صرف نهار است کمک میکند تا در سایر ساعات روز بسیار هوشمندانهتر کار کنید.
۱۶ – همیشه با خود دفترچه یادداشت همراه داشته باشید
ذهنهای برتر مانند لئوناردو داوینچی همیشه با خود دفرچه یادداشت به همراه داشتند و از آن برای نوشتن ایدهها؛ طرحها یا نوشتن سئوالاتی که داشتند استفاده میکردند. به همراه داشتن این دفترچه به شما کمک میکند تا هم حس کنجکاوی خود را تعلیم دهید و اینکه منطقی فکر کنید.
۱۷ – قبل از خواب به مدت ۱۰ دقیقه برای فردای خود برنامهریزی کنید
قبل از اینکه روز جدید را شروع کنید برای آن برنامهریزی کنید. این به شما کمک میکند تا خیلی بهتر کار کنید و مثمرثمرتر باشید. خیلی از افراد هستند که همیشه کار دارند و سرشان شلوغ است اما این الزاما به این معنی نیست که خروجی خوبی خواهند داشت. یکی از راههای هوشمندانه کار کردن آن است که بدانید کار سخت در مقایسه با کار هوشمندانه در رده دوم اهمیت قرار دارد. از قبل باید خود را آماده مبارزه کنید.