این روزها دلایل زیادی برای خرید یک دستگاه NAS توسط کسبوکارها و حتی کاربران خانگی معمولی وجود دارد. استفاده آسان از این دستگاهها، نیاز به ظرفیتهای بالای ذخیرهسازی و سروکار داشتن با حجم بسیار زیادی اطلاعات پراکنده، نیاز به اشتراکگذاری اطلاعات در سطح بالا میان چندین دستگاه در یک شبکه یا راه دور، بحث امنیت و برخی سازگاریهای نرمافزاری میتوانند مهمترین دلیل برای خرید یک دستگاه ذخیرهساز تحت شبکه NAS باشند. تصمیم گرفتهایم یک دستگاه NAS خریداری کنیم، کدام دستگاه و چه مشخصاتی مناسب نیازمان است؟ قیمت دستگاههای NAS از چند صد هزار تومان در بازار شروع میشود و تا چند میلیون و حتی بالاتر از ۱۰میلیون تومان یافت میشود؟ خواندن این مطلب ساده و کوتاه میتواند راهنمای سریعی برای انتخاب یک NAS مناسب کسبوکارتان باشد.
نخستین انتظاری که از یک NAS داریم؛ کارآیی یا توان خروجی آن است. دستگاههای NAS بر اساس کارآیی که دارند به سه دسته خانگی، میان رده و سازمانی تقسیم میشوند. در مرحله نخست باید مشخص کنیم جزو کدام دسته هستیم و دستگاه مورد نظرمان باید چه سرعت خواندن و نوشتنی داشته باشد. انتخاب رده NAS میتواند تکلیف بسیاری از مشخصات دیگر مانند پردازنده، حافظه رم، سرعت، درگاهها، ظرفیت و فناوریهای لازمه را تعیین کند. سریعترین ذخیرهسازها از رابط انتقال اطلاعات SATA 3 سود میبرند که میتوانند یک سیدی یا ۷۰۰ مگابایت اطلاعات را در کمتر از یک ثانیه منتقل کنند. از سال ۲۰۱۵، رابط جدیدی به نام M.2 وارد بازار شده که سرعت سریعتری از SATA 3 دارد و فقط روی درایوهای SSD در دسترس است. رابط M.2 امکان اتصال دستگاههای ذخیرهسازها به کامپیوترهای رومیزی با اسلاتهای توسعه PCIe را فراهم میکند. اگر شما حتما نیاز به سرعتهای SATA 3 یا M.2 دارید، باید یک NAS در رده متوسط بازار یا رده سازمانی بردارید و بهیقین پول بیشتری هزینه کنید. ذخیرهسازهای رده میانی بازار سرعتهایی بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ مگابیت دارند و دستگاههای NAS خانگی سرعتی زیر ۳۰۰ مگابیت خواهند داشت. ذخیرهسازهای سازمانی از پردازندههای چهار هستهای و چندین گیگابایت رم و حافظه فلش سود میبرند اما هرچه از سرعت NAS کاسته میشود، طبیعتا قدرت سختافزار هم کاهش خواهد یافت. دستگاههای NAS خانگی تکهستهای یا در نهایت دو هستهای هستند و از یک گیگابایت حافظه رم سود میبرند.
شکل ۱ – برخی دستگاههای NAS برای نصب در رکها و تجهیزات شبکه سروری و مرکز داده طراحی شدند که اغلب کارآیی و توان خروجی بسیار بالایی دارند.
پس از تعیین توان خروجی یک NAS، باید از خودمان بپرسیم که دستگاهی با چه ظرفیت ذخیرهسازی اطلاعات نیاز داریم؟ شما میتوانید یک NAS با ظرفیت یک ترابایت خریداری کنید یا اینکه برای دستگاهی با ظرفیتهای چند ۱۰ ترابایت، مثلا ۵۰ ترابایت هزینه کنید. در اینجا، باید کمی آیندهنگر باشید و محاسبه کنید مثلا در سال آینده و همینطور دو سال آینده و سالهای بعدتر، چقدر حجم اطلاعات خواهید داشت. دستگاههای NAS خانگی یک کشویی یا دو کشویی با ظرفیتهای چند ترابایت هستند ولی وقتی وارد مدلهای میان رده میشویم، میتوان ظرفیتهایی بالاتر از ۱۰ ترابایت هم در اختیار گرفت. ظرفیت یک NAS به ظرفیت هارددیسکها یا درایوهای SSD خریداریشده توسط شما بستگی دارد، مثلا برای یک NAS دو کشویی میتوان دو درایو SSD با ظرفیت دو ترابایت خرید که جمعا ۴ ترابایت ظرفیت کل دستگاه میشود یا اینکه به سراغ خرید درایوهای ۴ و ۸ ترابایت رفت. بررسی کنید، حداکثر ظرفیت قابل پشتیبانی روی هر درایو توسط NAS انتخابی شما چقدر است تا در آینده بتوانید از درایوهایی با حجم بالاتر هم استفاده کنید.
شکل ۲ – هرچه تعداد کشوها یا درایوهای یک NAS بیشتر باشد، ظرفیت بیشتری داشته و امکان استفاده از فناوریهای RAID پیشرفتهتری را فراهم میکند که در نهایت به پشتیبانگیری بهتر و سریعتر منجر میشود.
شاید تصور کنیم جواب این پرسش در بخش بالایی دادهشده است؛ اما همیشه تعداد کشوها یا درایوها برای تعیین ظرفیت و حجم اطلاعات ذخیرهسازی روی NAS نیست. کسبوکارهایی که اطلاعات حساسی دارند و باید در هر لحظه و بهطور آنلاین از اطلاعاتشان یک نسخه پشتیبان بگیرند، نیاز دارند ذخیرهسازهایی با تعداد دیسکها یا کشوهای بیشتر خریداری کنند. معمولا برای کاربران خانگی یک NAS تک کشویی یا در نهایت دو کشویی کفایت میکند، ولی کسبوکارهای متوسط بازار مانند افرادی که کار استریم ویدیو، ویرایش ویدیو، تدوین فایلهای مالتیمدیا و نظایر اینها انجام میدهند یا اینکه سرویسهایی روی سرور برای کاربران فراهم کردند، نیاز به دستگاههایی چهار کشویی دارند. برای استفاده از فناوری RAID 1 حداقل به دو درایو نیاز است و همینطور برای بهرهگیری از RAID 5 باید یک NAS چهار کشویی انتخابشده باشد. هرچه تعداد دیسکها بیشتر باشد، امکان آیینهکردنشان برای پشتیبانگیری یا تقسیمبندی دیسکها میان سرویسها و کاربران شبکه، راحتتر میشود. توجه کنید سازمانها و کسبوکارهای حرفهای و بسیار بزرگ باید به سراغ خرید دستگاههای NAS با تعداد دیسکهای ۶، ۸ و ۱۰ و شاید هم بیشتر بروند چون این سازمانها به استفاده از فناوریهای RAID و مجازیسازی نیاز و تعداد درایوهای زیادی نیاز دارند. برخی دستگاههای NAS شکاف توسعه PCIe یا قابلیتهایی را برای توسعه ظرفیت دستگاه و افزایش تعداد دیسکهای بیشتر دارند. اگر احتمال میدهید در آینده به دستگاهی با ظرفیت یا کشوهای دیسک بیشتر نیاز دارید، تحقیق کنید امکان توسعه و افزایش دیسکها در آینده وجود دارد یا خیر؟
شکل ۳ – دستگاههای NAS خانگی و اداری کوچک از دو کشو استفاده کرده و جمعوجور طراحی شدند. نصب و پیکربندی این دستگاهها بسیار سادهتر از مدلهای حرفهای است، ولی در عوض ظرفیت کمتری پشتیبانی میکنند.
گاهی اوقات معیار برخی کاربران فقط درگاههای یک NAS هستند. قرار است دستگاه ذخیرهساز جدید در چه شبکهای کار کند؟ صد مگابیتی؟ یک گیگابیتی یا ده گیگابیتی؟ حداقل سرعت شبکه چندگیگابیت است؟ به درگاههایی بالاتر از یک گیگابیت(مثلا ۲.۵ یا ۵ گیگابیت) نیاز دارید؟ برآورد میکنید حداقل چند درگاه USB 3.0 و USB 2.0 نیاز داشته باشید؟ چند درگاه eSATA به کارتان خواهد آمد؟ معمولا دستگاههای خانگی یک درگاه RJ45 یک گیگابیتی و چند درگاه USB دارند. از آنسو، در سالهای اخیر شاهد ورود نسل جدیدی از ذخیرهسازها با درگاههای ۱۰ گیگابیتی SFP+ و همینطور درگاههای چند گیگابیتی RJ45 هستیم. درگاههای ۱۰ گیگابیتی اجازه میدهند کامپیوترها و شبکههای سریعتر هم به NAS متصل شده و انتقال اطلاعات داشته باشند. اگر یک NAS با درگاههای یک گیگابیتی خریداری کرده و در شبکهای ۱۰ گیگابیتی بهآن نیاز پیدا کنید؛ باید هزینهای چندین برابر متحمل شوید تا دسترسی به کانکشنهای ۱۰ گیگابیتی فراهم شود. یک NAS سازمانی باید چند درگاه RJ45 یک گیگابیتی، چند درگاه SFP+ ده گیگابیتی، چند درگاه USB 2.0 و USB 3.0 به همراه درگاههای eSATA داشته باشد. داشتن تعریف دقیقی از نیازهای ارتباطی یک دستگاه NAS میتواند شما را به یک انتخاب عالی در بازار هدایت کند. ممکن است برخی کسبوکارها به درگاههای USB-C یا Thunderbolt 2 برای اتصال NAS به دستگاههای مک نیاز داشته باشند. پس؛ باید این درگاهها هم بررسی شوند.
شکل ۴ – دقیقا بررسی کنید چه درگاههایی و چه تعدادی از هر یک روی دستگاه NAS نیاز دارید؟ درگاههای RJ45 چند گیگابیتی و SPF+ برای شبکههای ۱۰ گیگابیتی بهتازگی روی محصولات بازار دیده میشوند.
معمولا دستگاههای NAS را تنها به خاطر فضای ذخیرهسازی خریداری نمیکنیم. از سیستمعامل گرفته تا قابلیتهای پشتیبانگیری و اپلیکیشن موبایل؛ انتظارها و نیازهایی داریم که باید برآورده شوند. آیا از فناوری RAID مورد نظر ما پشتیبانی میکنند؟ آیا با نرمافزار و پلتفرم مجازیسازی مورداستفاده ما سازگاری دارند؟ آیا درایوها Hot Swap هستند؟ فضای ذخیرهسازی مبتنی بر کلاود در اختیار ما قرار میدهد و تا چه ظرفیتی رایگان است؟ آیا از راه دور امکان دسترسی به اطلاعات ذخیرهشده روی NAS را داریم و میتوان این اطلاعات را مدیریت و کنترل کرد؟ آیا از کلید Copy یا فناوریهای پشتیبانگیری سریع پشتیبانی میکند؟ کدام فرمت فایلها و سیستمعاملها را خوانده و میتواند براساس آنها در شبکه کار کند؟ دسترسیهای امنیتی و سیستمهای محافظتی اطلاعاتی این NAS چگونه است؟ آیا میتواند از اطلاعات حساس ما در شبکه محافظت کند؟ برخی دستگاههای ذخیرهسازی با مجموعه نرمافزارهای امنیتی مانند آنتیویروس عرضه میشوند تا بالاترین سطح امنیتی برای محافظت از اطلاعات به دست بیاید. اگر کسبوکار شما نیاز به یک فناوری خاص دارد، حتما باید تحقیق شود که مدلهای انتخابشده دارای آن ویژگی باشند.
شکل ۵ – هر مدل NAS از یک سری ویژگیها و فناوریهای RAID، مجازیسازی، پشتیبانگیری، سیستمعاملی، سیستم فایلی و سرویسهای ابری بهره میبرد. لزوما هیچ دو مدلی از یک شرکت، فناوریها و ویژگیهای یکسانی ندارند!
برخی از کسبوکارها نیاز دارند دستگاهی از بازار خریداری کنند که قابلیتهای شبکههای بیسیم داشته باشد یا بتوانند یک کارت PCIe برای وای فای روی آن سوار کنند. همینطور، برخی از کسبوکارها علاقهمند هستند، کارت گرافیک یا درایوهای SSD سریعتری به NAS اضافه کنند. معمولا روی دستگاههای NAS خانگی و SMB امکان دسترسی به چنین قابلیتهایی وجود ندارد ولی در ذخیرهسازهای سازمانی باید دنبال مدلهایی با شکافهای توسعه PCIe 3.0 بیشتر برای چنین قابلیتهایی بود. گفتیم برخی مدلها از رابط انتقال اطلاعات سریع M.2 پشتیبانی میکنند. برخی مدلها از پردازندههای AMD سری رایزن و درنتیجه کارتهای گرافیک AMD Radeon پشتیبانی خواهند کرد. سازگاری با سرویس کلاود مایکروسافت Azure یا ویندوز سرور ۲۰۱۶ از دیگر مواردی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد. اگر کسبوکاری نیاز به افزایش حافظه نهان NAS برای بهبود کارایی و توان خروجی دارد؛ باید بررسی شود امکان اضافه کردن درایو SSD یا M.2 بهعنوان حافظه رم نهان وجود دارد. برخی سازمانها هم به فناوری RAID 50/60 نیاز دارند. بهطورکلی، این قابلیتها روی همه دستگاههای NAS عرضه نمیشوند و خریداران باید بهطور اختصاصی و موردی دنبال مدلهایی با پشتیبانی از ویژگیهای ذکرشده یا فناوریهای دیگر باشند.
شکل ۶ – برخی دستگاههای NAS قابلیت توسعه و افزایش ویژگیهایی مانند درگاه شبکه ۱۰Gbps، کارت گرافیک، کارت درایو SSD بهعنوان حافظه رم نهان و … را دارند.
منبع: ماهنامه شبکه